|
Kritisch forum voor een onderzoek
naar de achtergronden
van de Kalachakra Tantra en
de mythe van Shamballa
Nu
het wereldgebeuren sinds de 11e september in het teken van oorlog staat,
wordt er een boeddhistisch vredesalternatief gepresenteerd. Het is een
grootscheepse gebeurtenis, die de 14e Dalai Lama van 11 tot 23 oktober
(2202) in Graz, in Oostenrijk, zal leiden: het ritueel van de Kalachakra
Tantra. Duizenden deelnemers uit meer dan 30 landen zullen door de
Tibetaanse “Godkoning” in dit ritueel worden ingewijd. De Oostenrijkse
bondsregering, de deelstaat Stiermarken en de stad Graz ondersteunen de
gebeurtenis met royale giften uit belastinggelden en reclamecampagnes.
Het
stadsbestuur, de universiteit, de pers, hotelhouders, herbergiers en
kooplieden – zij allen kijken vol verwachting en opgewonden uit naar deze
gebeurtenis. Men maakt enthousiast reclame om toeristen aan te trekken: “Boeddha
komt in 2002 naar Graz – deze bijeenkomst van het wereldboeddhisme brengt
15.000 gasten en een internationale sfeer in de stad.” In elk geval
staat het optreden van de “lachende Boeddha” borg voor ongeveer
100.000 overnachtingen. Het is de bedoeling dat 140 uitgezochte
verslaggeefsters de gebeurtenissen op de voet zullen volgen en er
enthousiast over zullen berichten. De regisseur Werner Herzog zal een
barokdocumentaire over de Kalachakra Tantra draaien “om het
onzichtbare zichtbaar te maken.” Zijn film zal geheel om de 14e Dalai
Lama draaien en een kijk geven op “de veelzijdige persoonlijkheid van de
spirituele leider van het Tibetaanse Boeddhisme.” Op straat speculeert men erover wie er van de
beroemde fans van de Dalai Lama uit Hollywood zal verschijnen: in ieder
geval Richard Gere, maar het is nog niet zeker of Madonna, Sharon Stone,
Steven Segal en Pierre Brosnan ook komen. De winnaar van de Nobelprijs voor
vrede zal de prijs voor mensenrechten van de universiteit te Graz krijgen
en het Weens Filharmonisch Orkest
zal als begeleidend programma onder leiding van Valery Gergiev een
concert geven dat op de elfde dag van de Kalachakra ceremonie wereldwijd
zal worden uitgezonden. Alle ogen in de wereld zijn volgens de organisator
in oktober 2002 op Graz gericht. Het enorme ritueel toont met welke kracht,
met welk vertoon van pracht en praal en met welk raffinement het Lamaïsme
in het Westen vaste grond onder de voeten heeft gekregen.
Een
heilige tekst (“Tantra”) van het Tibetaanse Boeddhisme, de zogeheten Kalachakra
Tantra en de daarin opgenomen mythe van Shamballa liggen aan de
opvoering ten grondslag. “Kalachakra” (sanskrit) betekent: “het rad van de
tijd” en het is eveneens de naam van de hoogste Tibetaanse “god van de
tijd”. De Kalachakra Tantra geldt als de laatste en jongste van alle
openbaar gemaakte Tantra-teksten (10e eeuw) en wordt door de Lama’s als
“het hoogtepunt van alle boeddhistische systemen” beschouwd.
Vele
honderdduizenden worden al meer dan 25 jaar door de 14e Dalai Lama in de Kalachakra
Tantra ingewijd. Daar zijn in India talrijke mensen onder die lezen
noch schrijven kunnen. (Alleen al in Bodh Gaya zijn er van 21 tot 29
januari 2002 wel 400.000 deelnemers ingewijd.) Maar ook de “ontwikkelde”
deelnemers en deelneemsters uit het Westen weten nauwelijks wat zich in het
ritueel eigenlijk afspeelt, want naast het openbare gedeelte heeft het ook
een gedeelte dat streng geheim wordt gehouden. Door de Dalai Lama werden
uitsluitend de zeven laagste inwijdingen openbaar gemaakt, de acht volgende
van de in totaal vijftien inwijdingen blijven nog steeds strikt geheim.
In
folders, aankondigingen en brochures en in het bijzonder in de talrijke
betuigingen van de 14e Dalai Lama vernemen we niets over deze acht geheime
riten. De Kalachakra Tantra wordt voorgesteld als een waardige en
verheven bijdrage aan de wereldvrede, die het medeleven met alle levende
wezens, de interreligieuze dialoog, de tolerantie tussen volken en rassen,
het ecologische bewustzijn, de gelijkgerechtigheid van de geslachten, de
vrede van het hart, de geestelijke ontwikkeling en de gelukzaligheid voor
het derde millennium moet bevorderen (“Kalachakra voor wereldvrede”).
Een motto van de Dalai Lama, dat boven alles staat, luidt: “Omdat wij
allen deze kleine planeet aarde delen, moeten we leren in harmonie en vrede
met elkaar en met de natuur te leven.” De hele speciale hoogste tantristische
inwijding van het Tibetaanse Lamaïsme krijgt daarmee het plechtige karakter
van “een bijeenkomst voor wereldvrede die de culturen en de religies
overstijgt.” Met zulke en overeenkomstige beschouwelijke uitspraken
wordt er van Graz hoog opgegeven als een vredesoase die tegenwicht biedt
aan de “scenario’s van geweld in de wereld”. Zelfs een persbericht van het
bondsministerie voor economische aangelegenheden geeft, onder de indruk als
men is van de toeristische en financiële “neveneffecten”, blijk van uiterst
esoterisch-pacifistische speculaties: “De Kalachakra is een platform
voor vrede en tolerantie. Met behulp daarvan wordt Oostenrijk en in het
bijzonder Stiermarken tot een plaats van hoop, vrede en spirituele kracht.
We zijn er trots op dat we dit project kunnen ondersteunen.”
Maar
zijn de Kalachakra Tantra en de mythe van Shamballa werkelijk
vreedzaam? Bevorderen ze daadwerkelijk het harmonische samenleven van
mensen? Dragen ze reëel bij aan vrijheid en gerechtigheid, de
gelijkgerechtigheid van de geslachten, religieuze tolerantie en een goede
verstandhouding tussen de volkeren? Vormen ze een alomvattende,
menswaardige politieke, democratische en geweldloze bijdrage aan de
wereldvrede?
Sinds
enige jaren staan het Tibetaanse Boeddhisme, de geschiedenis van het
Lamaïsme, de toestanden onder de Tibetanen in ballingschap en de 14e Dalai
Lama steeds meer aan kritiek bloot
en ditmaal niet van Chinese zijde. Historici uit de USA trekken de
wijdverbreide, geflatteerde verheerlijking van de Tibetaanse geschiedenis
in twijfel (Melvin C. Goldstein, A. Tom Grundfeld). Kritische Tibetologen
beschuldigen de officiële Tibetologie van doelbewuste manipulatie (Donald
S. Lopez jr). Wetenschappers onderzoeken in Tibet de machtsdromen. Die
dromen worden door de “Tibet-mythe”,
die door de Lama’s gepropageerd wordt, uitgelokt en versterkt (Peter
Bishop). Bekende vrouwelijke politici zouden er zich door eigen waarneming
van overtuigen dat in Tibet geen volkerenmoord door de Chinezen
plaatsvindt, zoals de Tibetanen in ballingschap nog altijd beweren (Antje
Vollmar, Mary Robinson). Vrouwen die
vroeger boeddhist geweest zijn, klagen uit persoonlijke ervaring en met
grote vakkennis de systematische en geraffineerde onderdrukking en het
misbruik van vrouwen in het Tibetaanse Boeddhisme aan (June Campbell).
Psychologen en psychoanalytici onderzoeken het agressieve en morbide
karakter van de Lamaïstische cultuur (Robert A. Paul, Fokke Sierksma, Colin
Goldner). Uit de eigen gelederen van de Dalai Lama wordt sedert 1997
overweldigend bewijsmateriaal van diens intolerantie, bijgelovigheid en
autocratie aangevoerd (Shugden affaire). Er is ook scherpe kritiek geleverd
op de rituelen van het Lamaïsme. De humanistische, vreedzame, tolerante en
oecumenische doelstellingen van de Kalachakra Tantra en de daarin
opgenomen mythe van Shamballa worden in een omvangrijke studie op
hun achtergronden onderzocht (Victor en Victoria Trimondi). Er werd ook in
Duitse, Zwitserse en Oostenrijkse TV-uitzendingen hele scherpe kritiek op
de 14e Dalai Lama en zijn op magie
berustend systeem geleverd (Panorama, 10 nach 10, Treffpunkt Kultur). In
München kwam het naar aanleiding van een bezoek van de Tibetaanse kerkvorst
(mei 2000) zelfs tot fractievorming binnen de SPD, toen de “pro-Dalai Lama”
vleugel de Tibetaanse “Godkoning” voor een massabijeenkomst had
uitgenodigd. Ook de hele pers was verdeeld. Men verweet de Dalai Lama o.a.:
voorbeelden van ondemocratische en autocratische heerschappij; onderdrukking
van iedere politieke oppositie; represailles tegen religieuze minderheden;
dat de politiek door een bezeten orakel wordt bepaald in plaats van door
dialoog en discussie; de bewuste vervalsing van de geschiedenis van Tibet;
onkritische contacten met voormalige SS’ers en neonazi’s; het belasteren
van critici; vrouwonvriendelijke rituelen. Een uitvoerig overzicht over
kritische stemmen in de pers vindt men op het internetadres: medien.
Deze kritiek schijnt als een wolkje vrijwel onopgemerkt aan de mooie bergen
van Oostenrijk voorbijgetrokken te zijn.
Hieronder
volgen enige punten, die door de critici van de Kalachakra Tantra en
de daarin opgenomen mythe van Shamballa naar voren gebracht worden.
- Over de geheime riten van de Kalachakra Tantra mag onder
dreiging van Middeleeuwse straffen voor lichaam en ziel door
niet-ingewijden niet gesproken worden. Wanneer iemand de geheimen
ervan verklapt, “zal zijn
hoofd en hart exploderen.” En hij zal in de diepste hel smoren.
Dat heeft een goede reden, want in de acht hoogste inwijdingen komen
dingen ter sprake die een humanistisch waardesysteem rechtsreeks
tegenspreken (Michael Henss – Kalachakra – ein tibetisches
Einweihungsritual – Zürich 1985, 46).
- De Kalachakra Tantra is allesbehalve pacifistisch, maar
profeteert en moedigt een bloedige godsdienstoorlog tussen boeddhisten
en niet-boeddhisten om de wereldheerschappij aan (De mythe van
Shamballa).
- Als hoofdtegenstanders van het Boeddhisme noemt de tekst expliciet
de “leiders” van de drie monotheïstische religies (Jodendom,
Christendom, Islam): “Adam,
Henoch, Abraham, Mozes, Jezus, de persoon in het witte gewaad [Mani], Mohammed, en Mathani [de
Mahdi].” De Kalachakra Tantra betitelt hen als “de familie van de demonische
slangen” (Shri Kalachakra
I. 154).
- De Kalachakra Tantra richt zich bijgevolg tegen alle
religies die een Semitische oorsprong hebben, en om deze reden werd er
door radicale rechtse antisemitisch ingestelde kringen voor hun
racistische propaganda gebruik van gemaakt.
- De Kalachakra Tantra roept op tot een wereldwijde oorlog
tussen de Islamitische en niet-islamitische wereld, waarin de
aanhangers van Mohammed als de hoofdtegenstanders van de Boeddhisten
worden aangeduid. De oorspronkelijke tekst spreekt erover dat “het genadeloze idool van de
barbaren, de demonische Incarnatie” in Mekka leeft. (Shri
Kalachakra I. 154). Van de
hoofdtegenstanders van de toekomstige Shambala koning, Rudra Chakrin,
leren we dat zij mleccha genoemd worden wat zowel “barbaar” als
“inwoner van Mekka” betekent. Een ander commentaar op de Kalachakra
spreekt over Rudra Chakrin (toornige veldheer) als de “vernietiger
van de Meccla’s”.
- Pagina’s lang en met enthousiasme voor details worden in de Kalachakra
Tantra de moorddadige superwapens beschreven waarover het
boeddhistische Shamballa-leger beschikt en die het tegen de “vijanden
van de leer” inzet (Shri
Kalachakra I, 128 – 142). Moderne Lamaïstische commentaren op deze
bewapeningsfantasieën trekken spectaculaire vergelijkingen met wapens
uit de 20e en 21e eeuw.
- De boeddhistische oorlogvoering in de Shamballa-gevechten richt
zich duidelijk niet naar de principes van het volkerenrecht, maar gaat
door voor “genadeloos” en “wreed”. “De uiterst wilde
[boeddhistische] soldaten zullen de barbaarse troepen terneer werpen”
en “vernietigen”. (Shri Kalachakra I. 163/165).
- Alle deelnemers aan een Kalachakra-inwijding (dus ook die van
Graz) hebben het bedenkelijke recht als “Shamballa-soldaat”
wedergeboren te worden om in de geprofeteerde eindstrijd in overeenstemming
met hun stand als infanterie of als officier te strijden. Hoge Lama’s
van bepaalde bloedlijnen hebben nu al de posten in de generale staf
toebedeeld gekregen. Dankzij de massale inwijdingen die de Dalai Lama
al jarenlang uitvoert, kan hij inmiddels wel meer dan een miljoen
“soldaten” voor de Shamballa-oorlog gerekruteerd hebben (E. Bernbaum –
Der Weg nach Shamballa – Auf der Suche nach dem sagenhaften Königreich
im Himalaya – Hamburg 1982, 252, 35).
- Volgens een visioen van de Tibetaanse Lama Kamtrul Rinpoche is het
de gereïncarneerde Dalai Lama zelf die als toornige veldheer (Rudra
Chakrin) de boeddhistische legers in de Shamballa-oorlog zal
aanvoeren om “al het kwaad in het universum” te onderwerpen.
Propagandisten van de Kalachakra Tantra verdedigen een
primitieve martelarencultus die lijkt op die van de islamitische
djihad-strijders: wie tijdens de Shamballa-oorlog omkomt, is als
beloning ervan verzekerd dat hij het Shamballa-paradijs zal binnengaan
(E. Bernbaum – Der Weg nach Shamballa – Auf der Suche nach dem
sagenhaften Königreich im
Himalaya – Hamburg 1982, 253).
- De Kalachakra Tantra bevordert op alle niveaus het denken en
handelen volgens vijandbeelden en propageert geheel in tegenspraak met
de oorspronkelijke leer van de historische Boeddha (Theravada) en de
ethische eisen van het Mahayana-Boeddhisme de oorlog tussen “de
goeden” en “de kwaden”, tussen “de gelovigen” en “de ongelovigen.”
- De Kalachakra Tantra houdt een boeddhistische staatsleer in. Deze
is nog theocratischer dan de opvatting die de fundamentalisten van
theocratie hebben, want de boeddhistische “chakravartin”
(wereldheerser) wordt als directe “incarnatie” of “emanatie” van de
hoogste Boeddha (Adi-Buddha), als wandelende “Godmens” op aarde
beschouwd, terwijl de “kalief” slechts de plaatsvervanger van God
(Allah) op aarde is, aan wie nog niet eens de rang van een profeet
toekomt.
- Aan het hoofd van de autoritaire boeddhocratische Kalachakra-staat
staat een absolute “priesterkoning” (chakravartin) op de leeuwentroon,
die de religieuze, politieke, rechterlijke en militaire macht in zijn
eigen persoon verenigt. De burgerlijke machtenscheiding is hier
volledig onbekend. Wie de staatsrechterlijke positie van de Dalai Lama
in het traditionele Tibet (tot 1957) kent, weet dat het ambt van de
Tibetaanse “Godkoning” aan die van een chakravartin in het klein
beantwoordt. De twijfelachtige en gedeeltelijke
democratiseringshervormingen die de 14de Dalai Lama onder
de Tibetanen in ballingschap heeft doorgevoerd, worden door de boeddhocratische
staatspolitieke consequenties die men uit de Kalachakra Tantra
kan trekken, weer tenietgedaan.
- Het is een expliciete eis van de Kalachakra Tantra om
aanspraak te maken op de boeddhocratische wereldheerschappij. Ook hier
hebben we een fundamentalistische tegenhanger van de Islamitische
aanspraak op de wereldheerschappij. Wanneer beide systemen zich in de
bloedige eindstrijd als doodsvijanden tegen elkaar zouden opstellen,
komt dat voort uit de logica van hun theocratisch, resp.
boeddhocratisch absolutisme.
- Moderne visies op de boeddhocratie voor onze hele planeet, die
door de 14e Dalai Lama verwelkomd worden, berusten op de grondslagen
van de Kalachakra Tantra. Zie hiervoor het boek van Robert A. Thurman
– Revolution von Innen – Die Lehre des Buddhismus oder das
vollkommene Glück (1999), waarin de auteur de autoritaire,
politieke theorie van een “Boeddhaversum” ontwikkelt. Thurman, die
door de Time Magazine als de “spreekbuis van de Dalai Lama” in
de USA genoemd wordt, zag reeds in een 1979 in een droom de Tibetaanse
kerkvorst als “de god van de tijd” boven het Waldorf Astoria Hotel in
New York tronen, terwijl om hem heen “de grote schare van notabelen
- burgemeesters, senatoren, bedrijfsleiders en koningen, sjeiks en
sultans, prominenten en sterren” zwermden, “meegesleurd door de
maalstroom van 722 dansende godheden [van de Kalachakra Tantra]
omzwermden zij als het ware als bijen in naaldstrepen een reusachtige
honingraat.”
- De Kalachakra Tantra vereist in de hogere inwijdingsgraden
de onvoorwaardelijke en grenzeloze onderwerping aan de absolute wil
van de goeroe die de inwijding uitvoert (hier aan de Dalai Lama als de
hoogste Kalachraka-meester). Het “ik-bewustzijn” en de persoonlijkheid
van de inwijdeling worden van stap tot stap uitgewist, om hen te maken
tot een menselijk vat van de gedeeltelijk oorlogszuchtige en
agressieve tantristische godheden en boeddha’s. In de Kalachakra
Tantra vindt men dus geen “veredeling”, “verlichting” of “integratie” van
het individu, maar diens systematische vernietiging ten gunste van een
gecodificeerd religieus voorbeeld.
- In de geheime acht hoogste inwijdingen van de Kalachakra Tantra
moet de inwijdeling door extreme geestelijke en lichamelijke
oefeningen in een toestand verplaatst worden die verheven is boven goed
en kwaad. De oorspronkelijke tekst roept hem daarom op tot de volgende
wandaden en misdaden: doden, liegen, stelen, echtbreken, alcohol
drinken, seksuele gemeenschap hebben met meisjes uit de onderklassen.
Zoals in alle andere Tantra’s kan dit zowel symbolisch als ook
letterlijk worden verstaan. Zelfs de 16e Dalai Lama vindt het goed dat
een Kalachakra-adept – onder bepaalde omstandigheden – een persoon
vermoordt “die de boeddhistische leer schade toebrengt.” Hij
verlangt echter dat dit ook “met medeleven” moet gebeuren (Dalai Lama
– The Kalachakra Tantra - Rite of Initiation – London, 1985. S.
348vv). Het in het oorspronkelijke Boeddhisme uitgesproken absolute
verbod om te doden wordt hier doorbroken.
- In de hoogste magische inwijdingen worden zogenaamde “onreine
substanties” benut. De Kalachakra Tantra beveelt het genot van
vleessoorten van verscheidene dieren aan, die taboe verklaard zijn.
Ook mensenvlees (maha mamsa) wordt als substantie voor het
ritueel gebruikt. Gewoonlijk is het van doden afkomstig en is het “vlees
van degenen, die op grond van hun eigen karma sterven, die in de
oorlog op grond van hun slechte karma of op grond van eigen fouten
gedood worden.” – schrijft de tantristische grootmeester en
Shamballa-koning Pundarika in zijn traditionele commentaar op de Kalachakra
en hij vervolgt dat het zinvol is deze substanties in de vorm van
pillen tot zich te nemen. Het vlees van onschuldige mensen, die door
hun moordenaars als offer aan God, uit vrees, in een vooroudercultus,
uit begeerte (zucht naar gewin) of tegen loon gedood worden, is met
“onuitsprekelijke zonde” besmet en mag in het ritueel niet worden
gebruikt. “Maar, wanneer iets daarvan ongevraagd in de bedelnap
valt, is het niet met onuitsprekelijke zonde besmet” - en mag het
daarom gebruikt worden (In: John Ronald Newman – The outer wheel of
time: Vajrayana buddhist cosmology in the Kalachakra Tantra –
Madison 1987, 266v.).
- Het Kalachakra Tantra heeft morbide kenmerken. Talrijke
rituele voorwerpen, die in de ceremoniën gebruikt worden, zijn van
doden afkomstig (schalen uit mensenschedels, trompetten uit beenderen,
kettingen van beenderen). Reeds een blik op de grote Kalachakra
Thangka (wandplaat), die gedurende de ceremonie in Graz voortdurend
boven de troonzetel van de 14e Dalai Lama zal hangen, kan iemand van
het toornige karakter van dit ritueel overtuigen. De daarop
voorgestelde god van de tijd “Kalachakra” en zijn metgezellin, de
godin van de tijd “Vishvamata”, die zich al staande seksueel
verenigen, houden in hun in totaal 32 handen 34 voorwerpen van
agressieve, perverse en oorlogszuchtige aard (haken, zwaard, hakmes,
trommels en schalen uit schedels, een soort scepter, die bovenaan
versierd is met drie afgehouwen hoofden van mensen enz.).
- In de hoogste geheime inwijdingen van de Kalachakra Tantra
vinden seksuele magische riten plaats die als doel hebben om
“seksualiteit” in wereldse en geestelijke macht te transformeren. De
vrouwen die daarbij werkelijk of denkbeeldig gebruikt worden (allebei
is mogelijk), stellen bepaalde energievormen voor, waarbij de leeftijd
een belangrijke rol speelt. Men begint met tienjarige meisjes. Tot aan
het twintigste levensjaar stellen de seksuele vrouwelijke partners
positieve eigenschappen voor. Zijn ze ouder, dan gelden zij als
dragers van negatieve energie, van toorn, woede, haat enz. en als “vrouwelijke
demonen”. In de achtste tot de elfde inwijdingsgraad van de Kalachakra
Tantra wordt slechts met “één” vrouw seksueel-magisch
geëxperimenteerd. In de twaalfde tot aan de vijftiende
inwijdingsgraad, de zgn. Ganachakra, nemen behalve de meester
en de inwijdeling in totaal tien vrouwen aan het ritueel deel. Het is
de plicht van de leerling de vrouwen als “geschenk” aan de Lama aan te
bieden. “Leken” die in het ritueel ingewijd worden, moeten hun vrouwelijke
familieleden (moeder, zuster, echtgenote, dochter, tantes enz.)
meebrengen. “Wanneer de leerling deze gezellinnen der wijsheid niet
aan zijn meester overdraagt omdat hij zijn familie wil beschermen, mag
de meester dit ritueel niet uitvoeren.” – is in de Kalachakra
Mûlatantra te lezen. Gewijde monniken en novicen daarentegen mogen van
vrouwen die geen familie van hen zijn en wel uit de verschillende
kasten gebruik maken. In het geheime ritueel zelf experimenteren de
deelnemers met het mannelijke en vrouwelijke zaad (sperma en
menstruatiebloed). Vrouwen worden in de Kalachakra Tantra enkel als “energiegevers” voor de
mannelijke deelnemers beschouwd en spelen na de beëindiging van het
ritueel geen rol meer (zie hiervoor: Nâropâ – Iniziazone
Kâlachakra – Roma 1994).
- De Kalachakra Tantra
heeft in het tegenwoordige tijdperk, dat volgens de leer van
het Lamaïsme de apocalyptische ondergang tegemoet snelt (Kaliyuga),
wel in het bijzonder een destructief en agressief karakter. Er zijn
daarin speciale riten die de algemene ondergang door symbolische
handelingen moeten bespoedigen. “Wat
is Kalachakrayana [de weg van de Kalachakra]?” vraagt een van de beste deskundigen op het
gebied van het Tantrisme, de Indiër Shashi Bhusan Dasgupta en hij
antwoordt veelbetekenend: “Het woord Kala betekent tijd,
dood en vernietiging. Kala-chakra is het rad van de
vernietiging.”
Dit
zijn maar een paar voorbeelden van de problematische inhoud van de Kalachakra
Tantra en de daarin opgenomen mythe van Shamballa, maar dit is
voldoende om zich af te vragen of dit ritueel zo nog een humanistisch,
vreedzaam, tolerant, vrijheidslievend en oecumenisch karakter heeft. Er komt nog bij dat de mythe van
Shamballa – in zoverre die historisch en ideologisch relevant werd –
tot uiterst agressief gedrag, visoenen vol grootheidswaan, complottheorieën
en terroristische activiteiten geleid heeft. Vooral oefent deze mythe op
neofascistische kringen een bijzondere aantrekkingskracht uit en wordt door
hen ideologisch overgenomen.
- In de oorlog tussen Witrussen, bolsjewieken en mongolen werd aan
het begin van de 20e eeuw de mythe van Shamballa
verbonden met voorstellingen van een herleving van de Djengis Khan. De
mongolen zagen in dit conflict zichzelf als “Shamballa-soldaten”. Hun
militaire activiteiten waren extreem bloeddorstig.
- De Italiaanse fascist en extreem rechtse cultuurfilosoof Julius
Evola zag in het mythische rijk Shamballa het esoterische
centrum van een sacrale militaire kaste en vermoedde dat daar het
paleis van de wereldkoning was, wiens teken van heerschappij het
hakenkruis is. Hij hield lezingen met een dergelijke inhoud voor de
nakomelingen van de SS’ers.
- In de occulte literatuur (de “Nazi-mysteriën) worden “meesters”
uit Shamballa als de verborgen spelers op de achtergrond
voorgesteld, die aan de “magische” schepping van het
Nationaal-Socialistische regiem deelgenomen moeten hebben (Trevor
Ravenscroft, Louis Pauwels en Jacques Bergier e.a.).
- In de ideologische naoorlogse SS-subcultuur en in het “SS-mysticisme”
van de jaren 90 wordt het mythische koninkrijk Shamballa als
toevluchtsoord voor een agressieve en morbide “Nazi-religie” beschouwd
(Wilhelm Landig, Jan van Helsing e.a.).
- De mythe van Shamballa vormt een ideologische grondpijler
van het “esoterisch Hitlerisme”. Daarbij gaat het om de wereldwijd
verbreide racistische occulte leer van de Chileense diplomaat Miguel
Serrano en Savitri Devi die naar eigen verkiezing Indiase is geworden
(“de priesteres van Hitler”).
- De intussen gestorven Tibetaanse Lama Chögyam Trungpa (1940-1987)
creëerde in het Westen met zijn concept van de Shamballa-soldaat
de eerste grondslagen voor een potentieel “oorlogsboeddhisme”, zoals dat in
grote delen van Oost-Azië bekend is. In plaats van in kloosters leven
de Shamballa-soldaten in militaire kampen, militaire parades
voegen zich bij de meditaties, in plaats van bedelnappen houden zijn
leerlingen wapens in de hand en in plaats van een monnikskleed dragen
ze militaire uniformen.
- De mythe van Shamballa vormde de ideologische grondslag
voor het terrorisme van de Japanse eindtijdgoeroe Shoko Asahara. Aan
leringen van de Kalachakra Tantra ontleende hij zijn visioenen
over het einde van de wereld. Hij beoogde de tijd tot aan het
uitbreken van de Shamballa-oorlog te bespoedigen en motiveerde
daarmee zijn gifgasaanslagen in de metro van Tokio. Asahara was de
eerste sekteleider die mensen die niets met zijn eigen organisatie te
maken hadden, vermoordde en daarmee de weg bereidde voor het religieus
gemotiveerde internationale terrorisme, dat heden ten dage het
belangrijkste thema van de wereldgemeenschap is geworden.
Zelfs
wanneer het bij deze fascistische en terroristische verklaringen van de
mythe van Shamballa om verkeerde interpretaties zou gaan, dan is het
des te meer de plicht van de 14e Dalai Lama en zijn aanhangers het
Kalachakra ritueel in al zijn details duidelijk uiteen te zetten, mogelijke
karikaturen, projecties en misbruiken bij te stellen en zich van
problematische inhouden openlijk te distantiëren, resp. die uit de
traditionele teksten te verwijderen. In plaats daarvan had de Tibetaanse
kerkvorst in het verleden meerdere vriendschappelijke ontmoetingen met
voormalige SS’ers (Heinrich Harrer, Bruno Beger), met de stichter van het
“esoterische Hitlerisme” (Miguel Serrano) en met de terrorist Shoko
Asahara, die hij ook nog na de
aanslagen in Tokio als zijn “vriend, ook al is hij een onvolmaakte”
betitelde. Pas later distantieerde hij zich van hem. Het is de taak van de
stad Graz, van de regering van de deelstaat Stiermarken, en niet in de
laatste plaats van de christelijke instellingen, over dit ritueel een brede
openbare discussie te beginnen, zodat ze niet bij iets worden betrokken,
wat lijnrecht tegen hun oorspronkelijke bedoelingen ingaat.
Volgens
uitspraken van talrijke internationale berichten in de media is het
Tibetaanse Boeddhisme in deze tijd de “trendsetter” op religieus gebied.
Dat bevestigen de gebeurtenissen in 2002 in Graz maar al te duidelijk. Door
het charismatische optreden van de 14e Dalai Lama alsook door zijn humane
politieke toespraken en geschriften vindt een gigantische ondoordachte
cultuurimport van oosters gedachtegoed in het Westen plaats, dat
fundamentalistische trekken bezit en voor fundamentalisten uit
verschillende kampen als ideologische grondslag diende en hen in de
toekomst ook kan helpen. De boeddhistische leider spreekt mensen aan op hun
diepe behoefte aan harmonie en vrede, maar de eigen geschiedenis van het
Lamaïsme, de inhouden van de Tibetaanse Tantra en de rituelen, ja, zelfs de
toestanden onder de Tibetanen in ballingschap zijn allesbehalve vreedzaam
en harmonisch. Er zijn in de Kalachakra Tantra passages die
onomwonden tot een oorlog tussen de religies oproepen, die intolerant en
agressief zijn. In het Tibetaanse Boeddhisme worden wij geconfronteerd met
een archaïsch, op magie berustend religieus systeem dat door de principes
van de westerse verlichting nagenoeg onberoerd is gebleven. Dat is ook de
reden dat het van extreem rechtse kant aantrekkelijk wordt gevonden. Het
heeft eeuwenlang aanleiding gegeven tot sociale onrechtvaardigheden, die
heden ten dage door ieder vrijheidslievend burger van de hand gewezen
moeten worden. De gelijkwaardigheid der geslachten, de democratische
wilsvorming en de oecumenische ontmoeting zijn aan het tantristische
Boeddhisme als zodanig wezensvreemd, ofschoon de 14e Dalai Lama naar buiten
toe het tegendeel propageert.
Als
reactie op de 11e september 2001 heeft Der Spiegel in een artikel
“De religieuze waan – de terugkeer van de Middeleeuwen” gewezen op
agressieve inhouden en fundamentalistische stromingen in de drie
monotheïstische religies. Zoals zo vaak bij dergelijke cultuurkritiek het
geval is, bleef het boeddhisme deze kritiek bespaard. Dat is niet juist!
Alle voorbeelden die in dit artikel bekritiseerd worden (strijd tegen
ongelovigen en dissidenten, godsdienstoorlogen, theocratische
[boeddhocratische] machtsvisioenen, ondergangsprognoses,
vrouwonvriendelijkheid enz.) komt men in heel bijzondere mate in de Kalachakra
Tantra tegen.
Het
Kritische Forum Kalachakra (KFK) verlangt dat voor, gedurende en na de gebeurtenissen in Graz (2002)
over de Kalachakra Tantra en de mythe van Shamballa een breed
cultuurdebat wordt gevoerd. Het KFK verzamelt informatie, deelt documenten
uit, doet vertaalwerk en is van plan een homepage te beginnen. Het platform
wil als actiegroep [met uitzondering van deze verklaring] geen uniforme
standpunten innemen om de breedte van het kritische onderzoek naar de
achtergronden van de Kalachakra Tantra niet in te perken.
ã Kritisch Forum Kalachakra (Victor & Victoria Trimondi)
|